چندین هزار سال است که یار همیشگی کمد لباس مردم جهان است،در هر کمد لباسی یک یا چند لباس پنبه ای (گاه خالص ،گاه ترکیب با الیاف های دیگر) وجود دارد، همچنین در صنعت مد یک الیاف پایه است .
به آن بدلیل مبادلات وسیع تجاری لقب طلای سفید داده اند و داری اهمیت اقتصادی زیادی است .
تاریخچه
بخش‌هایی ازاین الیاف در کاوش‌های باستان‌شناسی مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد، در مکزیک و دره سند (پاکستان امروزی) پیدا شده‌اند. میگویند که کشت آن از هندوستان آغاز و آرام آرام به بقیه نقاط جهان گسترش یافت. برای نخستین بار پارچه پنبه‌ای در حدود ۱٬۹۰۰سال پیش از میلاد توسط تمدن دره سند در آسیای جنوبی بافته شد.
گیاه پنبه :
- تا حدی مقاوم در برابر نمک و خشکی است .(جذاب برای مناطق خشک و نیمه خشک)
- به آفتاب فراوان نیاز دارد .
- نیازمند کشت طولانی بدون یخبندان است .
- خاک باید نسبتا قوی باشد.
به همین دلیل بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری سراسر جهان شامل قاره آمریکا، آفریقا، وهند است. البته روش های نادرست درکشت پنبه باعث ایجاد بیابان (بیابان زایی) می شود ،مثل مناطقی در ازبکستان و دریای آرال در روسیه که برای کشت پنبه استفاده می شدند با مشکل شوری خاک درگیر هستند .
ویژگی ها
ویژگی های خاص و زیاد پنبه را به یک محصول محبوب در صنعت نساجی تبدیل کرده است .
- نرمی: چون گیاهش کرکی و نرم است ، الیاف آن نیز نرم است .
- دوام بالا : به دلیل ساختار سلولی محکم ،در برابرپوشیدن و پارگی مقاوم است .
- قابلیت جذب: بدلیل وجود فاصله زیاد بین الیاف ،قابلیت جذب بالایی دارد .
- حفظ رنگ: چون قابلیت جذب خوبی دارد ، توانایی گرفتن و حفظ رنگ آن خوب است .
- قابلیت تنفس بالا: چون پنیه ساختار لیفی شکل دارد ،قابلیت تنفس آن نسبت به پارچه های مصنوعی بیشتر است .
- فاقد الکتریسیته ساکن: جریان الکتریسیته را منتقل نمی کند.
پنبه از:
- ابریشم با دوام تر ،
- از پشم کمتر عمر میکند،
- مستعد پرز دهی و پارگی است ،
- با اینکه آب زیادی را جذب میکند ولی سریع خشک می شود.
نام پنبه در ایران و جهان
وقتی بحث پنبه میشود یاد آوری این نکته ضروری است که در کشور ما به پنبه، کتان هم میگویند ! در واقع نام انگلیسی آن Cotton است واحتمالا به همین دلیل با آن کتان میگویند چون روی برچسب کاموا کتان یا Cotton نوشته شده است ، و باید دقت کنیم که هنگام خرید پنبه را با کتان اشتباه نگیریم و به برچسب رو کاموا دقت کیم ، هر چند کاموای کتان(لینن) در کشور ما موجود نیست (طبق مشاهدات من در فروشگاههای آنلاین کاموا ).
انواع کامواهای پنبه ای
از ترکیب پنبه با الیاف دیگر میتوان کامواهای با کیفیت بهتری تولید کرد و ازاین دست کامواها در بازار کاموا فراوان است ، مثل ترکیب پنبه با اکریلیک که یک محصول نرم تر ، محکم تر و گرم تر به وجود می آید . یا کامواهای مرسریزه که پنبه را در طی فراآیندی مرسریزه میکنند که باعث می شود همزمان با حفظ خصوصیات پنبه ، مقاومت و براقی هم به آنها اضافه میشود .
پنبه در قلاب بافی
استفاده از کامواهای پنبه ای در قلاب بافی بسیار مرسوم و محبوب است ،چون خنک کنندگی عالی دارد میتوان با آن مانتو،لباس، بلوز،تیشرت ،لباس زیر تابستانه بافت ، موتیف های پنبه بسیار زیبا و لطیف هستند که باز هم میتوان با موتیف انواع لباس رو بافت ، در عروس کبافی و بسیاری دیگر از کارهای قلاب بافی می توان از کامواهای پنبه ای استفاده کرد .
نکات بافت
اگر برای بافت لباس قصد استفاده ازاین نوع کاموای را دارید حتما قبل از شروع بافت یک مقیاس کوچک از بافت یا نقشه مورد نظر را ببافید(پهناو بلندی را اندازه بگیرید )و بشوئید و بگذارید تا خشک شود و بعد از خشک شدن دوباره اندازه بگیرید ، چرا؟ چون پنبه مستعد کوچک شدن بعد از شست و شو است با اینکار از کوچک شدن بافت بعد از شست و شو مطمئن می شویم و می توانیم بدون نگرانی به بافتن ادامه دهیم .
نگهداری و شست وشو
این الیاف را می توان با ماشین لباسشویی و یا روش های خشکشویی تمیز کرد؛ دستورالعمل شستشو و تمیز کردن آنها براساس رنگ پارچه و ترکیبات آن (به عنوان مثال ترکیب با الیاف طبیعی یا مصنوعی دیگر) متفاوت است. لذا حتماً باید قبل از اقدام به شستشو، دستورالعمل مراقبتی روی کاموا را بخوانید.
- قبل از شستن، لکه های آن را پاک کنید.
- برای جلوگیری از رنگ پس دادن، لباس های هم رنگ را با هم بشویید. لباس های با رنگ های تیره تر باید با آب سرد شسته شوند؛ اما لباس های با رنگ های روشن را می توان هم با دور سرد و هم با دور گرم ماشین لباسشویی شستشو داد.
- از سفید کننده برای شستشوی آن می توان استفاده کرد.
- تمایل به آبرفتگی : اگر قصد بافت با این کاموا را دارید، بهتر است پارچه را قبل از دوخت، آبکشی کنید.
- لباس ها را می توان هم در معرض هوا به صورت آویزان خشک کرد و هم آنها را در ماشین خشک‌کن قرار داد. فقط توجه داشته باشید که این الیاف به راحتی چروک گردیده و جمع می شوند. بنابراین اگر قصد دارید مانع از چروک شدن شان شوید؛ آنها را یا در معرض هوای آزاد و روی بند رخت خشک کنید و یا اینکه در صورت استفاده از ماشین خشک کن، سریعاً از آن خارج کنید تا چین و چروک اضافی در پارچه ها به وجود نیاید.
منابع:
یک دیدگاه در “پنبه”